Endonezya’nın dünyaca ünlü adası Bali hakkında mutlaka bilinmesi gereken temel bilgileri öğrenmek adaya ilk kez gelecekler için çok yardımcı olacaktır.
Bali tatili öncesi bu muhteşem balayı adası ve bağlı olduğu Endonezya hakkında temel bilgileri bilmek, özellikle ilk kez geliyorsanız gerçekten fark yaratabilir. Bali sürekli bir değişim ve dönüşüm yaşıyor. Ve Endonezya’nın geri kalanı gibi, trafik, kalabalık, yerel yönetimler gibi diğer gelişmekte olan ülkelerle aynı zorluklarla ve fırsatlarla karşı karşıya. Bali çok güvenli ve seyahat etmesi kolay olmasına rağmen, pek çok şey alıştığınız şekilde olmayabilir.
Her şey biraz hazırlıklı olmak ve farklı destinasyonları, kültürleri, ulaşım seçeneklerini anlamak ve birkaç temel kurala uymaktan geçiyor. Bali hakkında seyahat rehberimizi okumak için lütfen biraz zaman ayırın.
Bali Hakkında Temel Bilgiler
Konum: Bali, Endonezya adalar devletine aittir ve Hint Okyanusunda Java ve Lombok adaları arasında yer almaktadır.
Dil: Bali dili
Para birimi: Endonezya Rupisi
Saat dilimi: Bali, Orta Endonezya Saat Dilimi’ndedir. Bu nedenle saat, Koordineli Evrensel Saat’ten (UTC +8) 8 saat ileridedir. Türkiye ile arasındaki saat farkı ise +5’tir.
Popüler tatil yerleri: Bali’deki popüler tatil beldeleri öncelikle adanın güneyi ve batısında yer alır.
Uçuş süresi: İstanbul’dan Bali’ye varmak için en az 13 saate ihtiyacınız var.
Giriş: Bali’ye giriş yapabilmek için en az 6 ay geçerliliği olan bir pasaporta, dönüş uçak biletine, otel rezervasyon formuna ihtiyacınız var. 30 gün geçerli turist vizesini havalimanında alacaksınız.
Kalış süresi: İki ila üç hafta içinde Bali’nin birçok noktasını keşfedebilir ve ayrıca eşsiz komşu adaları ziyaret edebilirsiniz.
Internet: Konaklama yerinizde WiFi’ye güvenmek istemiyorsanız, yurt dışı dolaşım teklifleri için operatörünüze danışabilir veya Endonezya SIM kartı satın alabilirsiniz.
Harcama: Bali’de nakit bulundurmak işinizi daha kolaylaştıracaktır.
Bali Hakkında Genel Bilgiler
Bali, Endonezya’nın en büyük Hindu nüfusuna sahip bir adası ve eyaletidir. Eyalet, Bali adasını ve birkaç küçük komşu adayı, özellikle de Nusa Penida, Nusa Lembongan ve Nusa Ceningan’ı içermektedir. Küçük Sunda Adaları’nın en batı ucunda, batısında Java ve doğusunda Lombok bulunur. Başkenti Denpasar adanın güney kesiminde yer almaktadır. Bali, 1980’lerden bu yana turist sayısında önemli bir artış görülen popüler bir turizm merkezidir. Turizmle ilgili işler, ekonomisinin %80’ini oluşturur. Geleneksel ve modern dans, heykel, resim, deri, metal işleme ve müzik gibi son derece gelişmiş sanatlarıyla ünlüdür.
Bali adası, Java’nın 3,2 km doğusunda yer alır ve ekvatorun yaklaşık 8 derece güneyindedir. Bali ve Java, Bali Boğazı ile ayrılır. Doğudan batıya, ada yaklaşık 153 km genişliğindedir ve kuzeyden güneye yaklaşık 112 km uzanır; idari olarak Nusa Penida Bölgesi hariç 5.780 km2 alanı kapsıyor. Nüfus yoğunluğu kabaca kilometrekare başına 750 kişidir.
Bali’nin volkanik doğası, olağanüstü verimli tarıma katkıda bulunmuştur ve yüksek dağ sıraları, yüksek verimli tarım sektörünü destekleyen yüksek yağış sağlar. Dağların güneyinde, Bali’nin büyük pirinç mahsulünün çoğunun yetiştirildiği geniş, sürekli alçalan bir alan vardır. Dağların kuzey tarafı denize doğru daha dik bir eğime sahiptir ve pirinç, sebze ve sığırların yanı sıra adanın ana kahve üretim bölgesidir. En uzun nehir olan Ayung Nehri yaklaşık 75 km devam eder.
Ada mercan resifleriyle çevrilidir. Güneydeki plajlar beyaz kuma sahipken, kuzey ve batıdakiler siyah kuma sahiptir. Ho Nehri’nde küçük sampan tekneleriyle gezilebilmesine rağmen Bali’de büyük su yolları yoktur. Pasut ve Klatingdukuh arasındaki siyah kumlu plajlar turizm için geliştiriliyor ancak sahildeki Tanah Lot tapınağı dışında henüz önemli bir turizm için kullanılmıyor. En büyük şehir, güney kıyısına yakın eyalet başkenti Denpasar’dır. Nüfusu 491.500 (2002) civarındadır. Bali’nin ikinci büyük şehri, kuzey kıyısında yer alan ve yaklaşık 100.000 kişiye ev sahipliği yapan eski sömürge başkenti Singaraja’dır. Diğer önemli şehirler arasında Denpasar’ın kentsel bölgesinin bir parçası olan sahil beldesi Kuta ve Denpasar’ın kuzeyinde yer alan ve adanın kültür merkezi olan Ubud bulunmaktadır.
Bali Hakkında İlginç Gerçekler
Bali, dünyanın en pahalı kahvelerinden biri olan otantik Kopi Luwak’ı satın alabileceğiniz dünyadaki birkaç yerden biridir. Kopi Luwak, kahve tarlalarında dolaşıp kahve çekirdekleri yiyen utangaç bir orman hayvanı olan Luwak’ın dışkılarından toplanıyor. Luwaklar kahveleri sindiremediği için bu kahveler dışkılarında toplanır ve Luwakların sindirim sistemindeki yolculukları sonucunda eşsiz bir tat kazanırlar.
Bali’de iki farklı takvim sistemi vardır: Ay döngülerine dayanan saka takvimi ve pirinç yetiştirme döngülerinden kaynaklandığı söylenen 210 günlük paukon takvimi. Balililer her yıl Saka yılının başlangıcını kutlamak için tam bir sessizlik, meditasyon ve oruç tutmayı kapsayan resmi bir tatil olan Nyepi’nin tadını çıkarırlar. Adanın tamamı gün boyunca kapatılıyor ve seyahate, çalışmaya veya herhangi bir harekete izin verilmiyor.
Balililer genellikle 4 isim kullanıyor: Wayan, Made, Nyoman veya Ketut. Yerel dilde bunlar ‘ilk doğan’, ‘ikinci doğan’, ‘üçüncü doğan’ ve ‘dördüncü doğan’ anlamına gelir. Kadına da erkeğe de aynı isimler veriliyor.
Balili bebeklerin üç aylık olana kadar yere dokunmalarına izin verilmiyor. O noktaya kadar onları her yere ebeveynleri taşıyor.
Bali’nin sekiz naipliği vardır: Badung, Bangli, Buleleng, Gianyar, Jembrana, Karangasem, Klungkung ve Tabanan.
Bali 3 yanardağa ev sahipliği yapmaktadır; Batur Dağı (1717m), Batukaru Dağı (2000m) ve Agung Dağı (3142m). Batukaru Dağı henüz patlamamışken, Batur Dağı hem 1917 hem de 1927’de, Agung Dağı ise 1963’te patladı. Güzel beyaz kumlu plajlara ek olarak Bali, Adalar’ın yukarıda bahsedilen aktif volkanları sayesinde inanılmaz siyah volkanik kumlu plajlara da ev sahipliği yapıyor.
Bali adasında 4 göl bulunmaktadır; Batur Gölü, Beratan Gölü, Buyan Gölü ve Tamblingan Gölü (boyuta göre sıralanmıştır).
Bali’de konuşulan üç ana dil vardır: Bali dili ve Endonezya dilinin lehçeleri ve bir tür eski Java dili olan Kawi. İngilizce de genellikle turistik bölgelerde yaygın olarak konuşulmaktadır.
Balililerin çoğu Hindu’dur, diğerleri ise Müslüman, Hıristiyan/Katolik ve Budist olup barış içinde yaşarlar ve birbirlerini severler. Hinduizm’in dini faaliyet ritüelini Bali’de her gün görebilirsiniz. Bali, modern çağda hala var olan Hindu etkisinden en çok etkilenen benzersiz kültürlerle öne çıkıyor.
Bali'ye Özgü Görgü Kuralları
Doğu ülkesi ve Endonezya’nın bir parçası olan Bali’de yaşamak çok basittir ve çoğu dost canlısı insanlardır. Ancak Balililerin, adayı ziyaret etmeden önce bilmeniz gereken kendi özel görgü kuralları vardır. Dahası, yerel halk veya topluluk arasında birbirlerine saygı göstermeyi amaçlayan bu basit görgü kuralları hâlâ yürürlüktedir. Bali halkı doğası gereği kapsayıcıdır ve miraslarıyla büyük gurur duyar. Bu nedenle, birkaç basit, temel görgü kuralına uydukları sürece ziyaretçilerin törenleri ve geleneksel dansları izlemelerine aldırış etmezler. Ayrıca bu görgü kuralları, ziyaretçilerin/turistlerin Balililer tarafından halen korunan geleneksel normlara yeniden dikkat etmeleri konusunda yol gösterecektir. Çünkü turistlerin yerel davranış, kültür ve normlara saygı duymasına ve anlamasına yardımcı olacaktır. Bir tapınağı ziyaret ederken uzun pantolon veya beline Selendang bağlı bir Malaya peştemâli giymeniz gerektiğini unutmayın (erkek ve kadın). Bu arada her tapınakta küçük bir bağış karşılığında ödünç Selendang alabilirsiniz. Kendinizi ortada hiçbir neden yokken trafikte sıkışmış halde bulursanız anlayın ki tapınağa giden bir Bali geçit törenine denk geldiniz. Bu nedenle lütfen sabırlı olun. Arabanın kornasına hiçbir şekilde basmayın, çünkü geçidi bölmek ayıp karşılanır.
Yerel halkın başına asla dokunmayın. Yerel halka orta parmağınızı doğrultmayın.
Yaşlılardan veya saygı duyulan insanlardan daha yukarıda oturmak kabalık olarak görülür.
Törene katıldığınızda veya fotoğraflarını çektiğinizde daima kibar/gündelik kıyafetler giyin, hatta Malaya peştemâli giyinin.
Fotoğraf çekmek için kimsenin önüne çıkmayın ve törene başkanlık eden yerel rahipten daha yükseğe oturmayın.
Bali’de gezerken bazen istemediğiniz hizmetler için komisyon ve ücret talep etmeye çalışan hileli ve lisanssız rehberlere karşı dikkatli olun. Bu tür rehberler, sizi ‘önerilen’ mağazalara, restoranlara veya gerçekte amaçladığınız yerler dışında ‘daha ilginç’ yerlere götürmeye çalışıp komisyon talep ederler. Hatta genellikle sizi bir yerin kapalı olduğu veya hizmet dışı olduğu konusunda ikna etmeye bile çalışırlar, böylece sizi tercih ettikleri komisyona dayalı alternatiflere yönlendirebilirler. Bali’deki bazı büyük tapınakların kendi yerel rehberleri vardır. Bazı istisnai durumlarda ‘tapınak turları’ için fahiş ücretler talep ettikleri biliniyor. Çoğu durumda, gerçekten bir rehber tutmanıza veya bir şey satın almanıza gerek yoktur. Bali’deki tapınakları ziyaret ederken ihtiyacınız olan tek şey saygılı tavrınız ve kıyafetinizdir.
Bali’de fotoğraf çekerken kameranızı veya telefonunuzu nereye doğrulttuğunuza dikkat edin. İnsanların fotoğraflarını çekmemeye özen gösterin. Çünkü daha sonra ‘model ücreti’ için size yaklaşabilirler. Araba veya bisiklet kiralarken, sürüşten önce durumunu iyice kontrol ettiğinizden emin olun. İade ettiğinizde, kiralayan kişi kontrol edebilir ve bazı ‘ezikler’ ve ‘çizikler’ için sizden ekstra ücret talep edebilir. Gri uzun kuyruklu makak sürülerinin yanı sıra Uluwatu gibi egzotik tapınakları veya yerleri ziyaret etmek eğlenceli olabilir. Ancak unutmayın ki bu makaklar hayvanlar aleminin en meşhur yankesicileridir. Çantanızı, hatta boynunuzdaki kolyenizi bile kapabilirler. Böyle bir şey başınıza gelirse belli bir ücret karşılığı çalınan eşyanızı maymundan geri alabilen çocukları bulmanız zor olmayacaktır.
Bali'de Sağlık Hizmetleri
Bali Mandara Bölge Hastanesi: Jl. Baypas Ngurah Rai No.548, Sanur Kauh, Denpasar Selatan, Denpasar, Bali
BIMC Hastanesi Kuta Adres: Jalan By Pass Ngurah Rai No. 100X, Kuta, Denpasar
Eczaneleri yoğun caddelerde bulmak kolaydır ve çoğunlukla 24 saat açıktır.
